Angelicasso(-di-làrgi-fueio)
Laserpitium latifolium
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Laser à feuilles larges, Laser blanc.
Descripcioun :Grando planto (> 1 m) que vèn pulèu en basso mountagno emé de brout (oumbello) de la grosso. Se recounèis à si fueio coumpausado de large fuioun (5 à 6 cm). Li lòngui bratèio retoumbon vers lou bas (fotò). Laserpitium gallicum a de fuioun mai estré, en pau en triangle.
Usanço :Lis angelicasso èron, à passa tèms, aproufichado dins la preparacioun de poutingo (planto diuretico, tounico e estoumatico). Se dis que li rouman, se servien di racino pèr assaboura li counservo de cachofle (F. Couplan, op.cit. p. 468). .
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Laserpitium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2400 m
Aparado : Noun
Liò : Tepiero roucaiouso
- Pinèdo
- Blachiero
- Esboudèu
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuroupenco
Ref. sc. : Laserpitium latifolium L., 1753
Fenigrè
Trigonella foenum-graecum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Fenegrè, Senigrè, Senegrè, Sinegrè.
Noms en français : Fenugrec, Sénégrain.
Descripcioun :Lou fenigrè que nous vèn dis Indo e d'Óuriènt-Mejan es esta proun cultiva à passa tèms, tre l'Age-mejan. Aro èi devengu forço rare au nostre. Sèmblo proun à Trigonella gladiata, pamens se tèn dre, si fueio soun mai grando (> 11 mm), sa dòusso mai longo (> 5 cm, sènso lou bè) e si grano soun mai lisco.
Usanço :Li grano soun couneigudo coume sabourun en Asìo e au Maghreb e coume planto medecinalo. Es uno planto vertuouso contre lou diabète, d'ùni cancer e li proublèmo de coulesteròu bonodi sis anti-óussidant. Fai passa li mau d'estoumac e la fatigo. Es couseia de manja li grano greiado, grihado o boulido emé de méu pèr leva un pau l'amarun.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Trigonella
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Trigonella foenum-graecum L., 1753